Niestandardowe wymiary działek dostępnych na rynku stanowią wyzwanie dla wielu inwestorów i projektantów. Ten z reguły trudny w teorii temat usytuowania domu na np. wąskiej działce, w praktyce okazuje się zarazem dość intrygujący. Poprzez wprowadzenie ciekawych i czasem innowacyjnych rozwiązań, projekty wąskich domów stają się coraz bardziej popularne.
Obecnie wśród wielu dostępnych projektów domów na niecodziennych działkach, prym wiedzie projekt domu parterowego na wąską działkę. Wąskie tereny z uwagi na swoją korzystną cenę, stają się coraz częściej możliwie najlepszym wyborem dla osób chcących mieszkać w centrach miast, czy w najdroższych lokalizacjach nad morzem czy w górach . Warto pamiętać, że wąska działka nie musi oznaczać, że projekt domu na wąską działkę będzie mniej funkcjonalny np. będzie zawierał mniej pokoi, aniżeli w przypadku domu położonego na szerszej działce.
Wymagania techniczne zabudowy na wąskiej działce
Prawidłowe usytuowanie domu na działce wymaga zachowania określonych odległości. Odległość od granicy działki musi wynosić, co najmniej:
– 4 m – dla ścian z oknami lub drzwiami skierowanymi w kierunku granicy,
– 3 m – dla ścian, na których nie znajdują się okna oraz drzwi, zwrócone w kierunku granicy.
Od podanych wyżej odległości, o ile Miejscowy Plan Zagospodarowania Przestrzennego przewiduje taką możliwość, istnieją wyjątki. Bowiem dopuszcza się sytuowanie budynku zwróconego ścianą bez otworów okiennych lub drzwiowych w odległości 1,5 m od granicy z sąsiednią działką budowlaną lub bezpośrednio przy granicy:
– 1,5 m – jeżeli działka budowlana ma poniżej 16 m szerokości i spełnia kryteria określone powyżej, uwzględniając odległość od sąsiedniej działki:
– 1,5 m – od okapu, gzymsu, balkonu lub daszku nad wejściem, oraz od części budynku takich jak galeria, taras, schody zewnętrzne, pochylnia oraz rampa,
– 4 m – licząc od okna dachowego, skierowanego w kierunku granicy działki.
W przypadku gdy dany obszar, na którym znajduje się działka budowlana, nie posiada Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego, inwestor musi wystąpić o Warunki Zabudowy.
Projekt na wąską działkę a funkcjonalność
Wąska działka wymaga szczególnie starannego zaplanowania układu funkcjonalnego domu. W praktyce oznacza to, że projekt domu powinien maksymalnie wykorzystać dostępne miejsce, nie tracąc przy tym na funkcjonalności ani estetyce. Kluczowe kwestie, które należy wziąć pod uwagę to:
- Rozmieszczenie pomieszczeń – Warto zastanowić się nad układem pomieszczeń w pionie, zwłaszcza w przypadku domów piętrowych, aby uniknąć zbyt długich korytarzy czy niedoświetlonych wnętrz.
- Strefowanie przestrzeni – Wąska działka wymaga efektywnego podziału przestrzeni na strefy dzienne, nocne oraz techniczne. Otwarte przestrzenie, np. salon połączony z kuchnią, mogą poprawić wrażenie przestronności.
- Oświetlenie naturalne – Aby w pełni wykorzystać dostępne światło dzienne, warto zastanowić się nad projektem okien dachowych lub przeszklonych ścian w kierunku południowym.
Wady i Zalety Budowy Domu na Wąskiej Działce
Zalety
- Niższe koszty zakupu działki – wąskie działki są często tańsze niż standardowe, co pozwala na oszczędności na etapie zakupu gruntu.
- Lokalizacja – wąskie działki często znajdują się w atrakcyjnych lokalizacjach miejskich, co pozwala na dostęp do rozwiniętej infrastruktury i usług.
- Efektywne wykorzystanie przestrzeni – dobrze zaprojektowany dom na wąskiej działce może maksymalnie wykorzystać dostępną przestrzeń, oferując komfort i funkcjonalność.
Wady
- Ograniczenia przestrzenne – wąska działka wymusza wiele ograniczeń, zarówno w zakresie wielkości budynku, jak i możliwości jego rozbudowy.
- Mniejsza prywatność – bliskość sąsiednich budynków może wpłynąć na prywatność, zwłaszcza w przypadku okien i przestrzeni zewnętrznych.
- Ograniczone możliwości projektowe – nie wszystkie style architektoniczne sprawdzą się na wąskiej działce, co może ograniczać możliwości personalizacji projektu.
Wyzwania Wąskich Działek
Wąskie działki charakteryzują się ograniczonymi wymiarami, szczególnie w odniesieniu do szerokości. Standardowe działki budowlane często mają szerokość od 15 do 20 metrów, jednak w przypadku wąskich działek ta wartość może spaść nawet do 10 metrów lub mniej. Takie warunki przestrzenne wymagają kreatywnego podejścia, ponieważ projektowanie na wąskiej działce niesie ze sobą kilka wyzwań:
- Ograniczona przestrzeń budowlana – Każdy metr szerokości działki jest na wagę złota, co wymusza maksymalne wykorzystanie dostępnej przestrzeni.
- Oświetlenie naturalne – Wąskie działki mogą prowadzić do trudności z odpowiednim oświetleniem wnętrza, zwłaszcza w przypadku domów o sąsiadujących budynkach.
- Bliskość sąsiedztwa – Budowa domu na wąskiej działce często wiąże się z bliskim sąsiedztwem innych budynków, co może ograniczać prywatność i wymagać dodatkowych rozwiązań.
Zalety Budowy Domu na Wąskiej Działce
Pomimo wyzwań, budowa domu na wąskiej działce ma również swoje zalety. Przede wszystkim, mniejsze działki są często tańsze, co oznacza niższy koszt inwestycji na początkowym etapie. Wąskie działki są także częściej dostępne w centralnych częściach miast lub w atrakcyjnych lokalizacjach podmiejskich, co może przynieść korzyści w postaci łatwego dostępu do infrastruktury technicznej oraz miejskiej, takich jak szkoły, sklepy czy komunikacja.
Na co warto wrócić uwagę w wyborze projektu na wąską działkę
Przedstawiamy kilka ważnych informacji, które należy wziąć pod uwagę zanim zdecydujemy się na gotowy projekt domu:
- Dom parterowy na wąską działkę bądź też dom dwukondygnacyjny winny mieć doskonale uporządkowaną organizację całego budynku, np. naturalnie oddzieloną strefę dzienną od sypialnej,
- Jeżeli chcemy maksymalnie wykorzystać powierzchnię użytkową, warto zdecydować się na ułożenie pokoi w ciągu sąsiadującym z komunikacją, którego zwieńczeniem będzie oświetlony naturalnie salon,
- Chcąc dodatkowo zyskać przestrzeń budynku warto zdecydować się na wysunięcie garażu przed linię elewacji frontowej. Dodatkowo przestrzeń nad garażem może zostać zaadaptowana na wspomniany wcześniej taras bądź dodatkowe pomieszczenie mieszkalne,
- Warto również pamiętać o zaaranżowaniu przestrzeni wokół domu. Przemyślany dobór niewielkich krzewów i kwiatów, może w prosty i bardzo harmonijny sposób nadal lekkości działce. Ponadto niewielka działka dzięki to wyzwanie dla osób ceniących sobie wypoczynek na świeżym powietrzu. Zielona przestrzeń podzielona na strefę wypoczynkową i relaksacyjną zagwarantuje mieszkańcom jeszcze większy komfort użytkowania całej powierzchni.
Przy wyborze projektu na wąską działkę kluczowym aspektem może być wysokość budynku. Wysokie, piętrowe budynki pozwalają na maksymalne wykorzystanie dostępnej przestrzeni działki, jednak wiążą się z pewnymi wyzwaniami:
- Wytyczne miejscowego planu zagospodarowania – nie zawsze możliwe jest zaprojektowanie domu o dużej wysokości, ponieważ plany miejscowe mogą ograniczać maksymalną liczbę kondygnacji.
- Koszty budowy – budowa domu piętrowego może być droższa niż parterowego ze względu na konieczność wykonania stropów i schodów.
- Ograniczenia wynikające z sąsiedztwa – dom o dużej wysokości może wpływać na prywatność sąsiadów, a także na ilość światła słonecznego docierającego do ich działek.