Jednym z pierwszych kluczowych zagadnień, które musi rozważyć inwestor jest wybór fundamentów, a dokładniej sposobu ich posadowienia. Bowiem fundamenty to podstawa każdego budynku. To dzięki nim zapewniona zostaje solidność i nienaruszalność całej konstrukcji budynku. Obok płyt fundamentowych, stóp fundamentowych czy pali fundamentowych i studni fundamentowych, prym w budownictwie od wielu lat wiodą łatwy fundamentowe.
Ten tradycyjny rodzaj fundamentu, jakim jest ława fundamentowa, stosowany jest podczas budowania rozmaitych obiektów, począwszy od garaży, przez domy jednorodzinne aż po magazyny. Wykorzystywany zarówno do mniejszych, jak i większych realizacji, może być wybierany do budynków z podpiwniczeniem, jak i bez piwnic.
Czym jest ława fundamentowa?
Ława fundamentowa jest podstawowym elementem konstrukcji budynku, posadowionym bezpośrednio w gruncie, zawsze poniżej poziomu przemarzania terenu, który wynosi od 0,8 do 1,4 m. Niezwykle popularne w naszym kraju łatwy fundamentowe, doskonale sprawdzają się w polskich warunkach. Ich prosta forma w postaci belek o przekroju prostokąta stanowi idealną podstawę dla umieszczanych kolejno ścian fundamentowych, czy późniejszych – już nad powierzchnią gruntu – ścian budynku.
Rodzaje ław fundamentowych
Wykonane z betonu, bardzo bezpieczne i ekonomiczne łatwy fundamentowe mogą mieć następujące wymiary:
– od 30 do 40 cm wysokości oraz od 60 do 80 cm szerokości – łatwy zbrojone, wybierane są najczęściej w przypadku budowy domów jednorodzinnych,
– od 30 do 40 cm wysokości oraz od 50 do 70 cm szerokości – łatwy niezbrojone, stosowane głównie pod niewielkimi budynkami, które nie generują znacznych obciążeń.
Dokładne parametry ław fundamentowych zawsze wyliczane są indywidualne podczas adaptacji projektu domu, uwzględniając specyfikę podłoża i obciążenia budynku. Przykładowo: jeżeli obciążenia fundamentu będą zdecydowanie większe od tych standardowych, a sam grunt jest słaby jakości, to szerokość i wysokość łatwy fundamentowej musi być odpowiednio większa.
Ławy fundamentowe a inne rodzaje fundamentów
Aby jeszcze lepiej zrozumieć różnicę, przyjrzyjmy się bliżej krótkiej charakteryzacji czterech różnych wariantów:
- Ława fundamentowa – wybierana dla różnych rodzajów inwestycji, charakteryzuje się niskim kosztem budowy, dużą odpornością i wytrzymałością
- Płyta fundamentowa – wykonywana zazwyczaj na słabszych gruntach, pokrywa całą powierzchnię budynku. Jest to zarówno fundament jak i podłoga pierwszej kondygnacji budynku.
- Fundament na palach – to zdecydowanie najdroższy w budowie rodzaj fundamentów, przeznaczony na słabe bądź ruchome grunty, polegający na wbijaniu pali w odstępach od 50 do 80 cm i montowaniu na nich zbrojenia, po czym całość zostaje zalana betonem.
- Fundament na studniach – idealne rozwiązanie w przypadku gruntu nośnego, osadzonego na około 2-3 m poniżej poziomu zerowego. We wnętrzu studni umieszczone zostaje zbrojenie, które zostaje połączone ze zbrojeniem ław i zalane betonem.
Wylewanie fundamentu, czyli materiały do ławy fundamentowej
Do wybudowania podstawowej ławy fundamentowej ze zbrojeniem – przypominamy: wykorzystywana jest najczęściej podczas budowy domów jednorodzinnych – będą potrzebne następujące materiały: beton (najlepszy beton towarowy C12/15 lub C16/20), stalowe pręty na zbrojenie (o średnicy 12 mm typu St0, St3 lub 34GS), strzemiona do powiązania prętów (o średnicy 6 mm), folia pod ławę fundamentową (folia budowlana przeciwwilgociowa), chudy beton pod ławy (do uzyskania potrzebny jest cement, piasek, woda) oraz materiały do deskowania (deski szalunkowe, kantówki).
Wykonanie ławy fundamentowej – krok po kroku
Można powiedzieć, że zalewanie fundamentów w przypadku łatwy fundamentowej odbywa się za pomocą obranego schematu: wykonanie wykopu, wyłożenie wykopu folią, wypełnienie otworów cienką warstwą chudego betonu, zbrojenie ławy fundamentowej i deskowanie, wylewanie betonu na ławy fundamentowe, wykonanie izolacji, zasypywanie fundamentów. Przyjrzyjmy się bliżej poszczególnym etapom:
- Pierwszym krokiem jest wytyczenie ścian fundamentowych, narożnikowych i punktów w wykopie. Oczywiście ten rodzaj prac należy tylko i wyłącznie do geodety. Specjaliści wykorzystują podczas tego etapu ławice fundamentowe – tymczasowe elementy służące do wyznaczenia przebiegu fundamentów danego budynku.
- Wspomniane wykonanie wykopu pod fundament. Dla przypomnienia: obliczenia ławy fundamentowej wykonywane są zawsze na etapie przystosowywania projektu. Głębokość wykopu powinna być adekwatna do głębokości górnej ławy.
- Wyrównany wykop zostaje wyłożony folią budowlaną. Przygotowane otwory zostają wypełnione warstwą podkładową – chudym betonem.
- Wykonanie zbrojenia i deskowanie. Zbrojenie zostaje wykonane wzdłuż ław za pomocą prętów żebrowanych lub gładkiej stali. Deskowanie natomiast powstaje z desek, sklejek bądź kantówek. Deskowanie winno być wypoziomowane oraz dla lepszej stabilności, obsypane ziemią. Warto pamiętać, że szalowanie ław fundamentowych to niezwykle istotny proces podczas budowy. Szalowanie ław fundamentowych warto skonsultować ze specjalistą. Solidne i fachowe wykonanie szalunków pod ławy fundamentowe zapewni naszej konstrukcji bezpieczeństwo przez wiele lat.
- Wylewanie ławy fundamentowej powinno odbyć się w ciągu jednego dnia. Po wylaniu betonu należy odczekać na jego lekkie związanie, a następnie wyrównać powierzchnię. Po upływie doby ława betonowa powinna być regularnie polewana wodą.
- Gdy beton całkowicie wyschnął odbywa się izolacja fundamentów, która wyznacza granicę wykonania drenażu.
- Po wykonanej izolacji przeciwwilgociowej ostatnim krokiem jest zasypanie fundamentów i utwardzenie warstwy. Po wykonaniu wszystkich czynności można przejść do budowy ścian fundamentowych i budowy domu.